میزبانی جامجهانی ۲۰۳۴ و رونمایی از چهره جدید عربستان سعودی
تحلیلی جامعه شناختی از وضعیت جامعه ودولت عربستان بعنوان میزبان جامجهانی ۲۰۳۴ در مجله لوپز دوریگا چاپ مکزیک به زبان اسپانیایی و به قلم امیر دبیری مهر
با اعلام رسمی فیفا عربستان سعودی میزبان مسابقات جام جهانی فوتبال درسال ۲۰۳۴ خواهد بود با وجودی که این دومین باراست که یک کشوراسلامی بعنوان میزبان جام جهانی معرفی شده اما این خبر دورازانتظار نبود زیرا چند سالی است که این کشوردرحال بازسازی تصویرو برند خود درافکارعمومی جهان است. بطور مشحص از سال ۲۰۱۷ به بعد که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان عملا اداره این کشور ۳۲ میلیونی جوان را برعهده گرفته و این کشور تحولات سریعی را تجربه کرده است .کشوری که همیشه با اب و هوای گرم و افتاب سوزان وسخت گیری های مذهبی وبی اعتنایی به حقوق بشر شناخته می شد درسالهایاخیربا پروژه های بزرگ عمرانی وتوسعه صنعت گردشگری با هدف جذب سالانه۷۰ میلیون گردشگرخارجی وبرگزاری مسابقات ورزشی وکنسرت های موسیقی خود را درمعرض داوری قرار داده است .
برای مثال تا ۱۰ سال پیش کسی تصور نمی کرد روزی لژیونرهایی ماند رونالدو و نیمار و کریم بنزما درلیگ فوتبال عربستان بازی کنند یا ستارگان موسیقی ماند سلن دیون، جنیفرلوپز، ماریا کری، کامیلا کابلوو نانسی عجرم درعربستان کنسرتبرگزار کنند. اما الان این اتفاقات درعربستان به امری عادی تبدیل شده است
عربستان سعودی با میزبانی رقابتهای معتبربینالمللی همچونفرمول یک و میزبانی جام ملتهای آسیا در سال ۲۰۲۷ و بازیهای زمستانی آسیایی در ۲۰۲۹ و لیگ حرفه ای گلف خود را بعنوان یکی از کانون های رخدادهای مهم ورزشی جهان مطرح کرده .
شرکت نفتی آرامکو که مالک اصلیاش دولت عربستان سعودیاست، مهمترین اسپانسر رخدادهای ورزشی از جمله جام جهانی۲۰۲۶ است که بطور مشترک درمکزیک و امریکا و کانادابرگزارخواهد شد. ارامکو تا ۱۰ سال اینده سالانه ۱۰۰ میلیوندلار به فیفا کمک خواهد کرد.
شاید این حجم از سرمایه گذاری در ورزش و گردشگری و هنر برای کشوری که به تنهایی
یک سوم نفت جهان را تولید می کند و درامدی بالغ بر ۳۰۰ میلییارد دلار درسال دارد عادی به نظر برسد اما عجیب اینجاست که بن سلمان اعلام کرده قصد دارد با سرمایه گذاری در کشورش وابستگی به نفت را درسالهای اینده کاسته ودر نهایت قطع کند.
بازی های جام جهانی فوتبال با شعار(( با هم رشد می کنیم)) در ۵ شهر ریاض، جده، نیوم، الخبر وابها برگزارمی شود. این کشوردر ۱۰ سال اینده قصد دارد ۱۱ ورزشگاه احداث کند و ۴ ورزشگاه موجود را نیز با سطح استانداردهای جهانی تطبیق دهد. درحال حاضر بیش از ۴۵ هزار اتاق هتل در عربستان موجود است اما تا سال ۲۰۳۴ بیش از ۱۸۵ هزاراتاق دیگر هم ساختهخواهدشد.
این اقدامات برای میزبانی جام جهانی در عربستان سعودی ۴۰ میلیارد دلار هزینه در بردارد
بعد از قطر که در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۲۰۰ میلیارد دلار برای میزبانی جام جهانی هزینه کرد عربستان پرخرج ترین میزبان جام جهانی خواهد بود. اما نکته مهم این است که مقامات عربستانی به این کار بعنوان هزینه و خرج نگاه ممی کنند بلکه ان را فرصتی برای بازسازی تصویرمردم جهان از کشوری که زادگاه پیامبرمسلمانان وخاستگاه دین اسلام با یک و نیم میلیارد مسلمان است نگاه می کنند که می تواند منجربه بازسازی تصویرجهان از اسلام ومسلمانان نیز شود . سالهاست در تبلیغات رسانه ای و همجنین بواسطه عملکرد برخی از پیروان مسلمانان با تعصباتمذهبی و احکام سخت گیرانه و جنگ و ترور معرفی شده اند و عربستان می خواهد در ۱۰ سال اینده وبا میزبانی جام جهانی رسما این تصویرکلیشه ای از جهان اسلام را تغییر دهد و از چهره جدید اسلام در جهان جدید رونمایی کند .البته عربستان در این مسیر با موانع و مشکلات فراوانی هم روبروست
مسایلی مانند نظام اجتماعی سنتی که در بالای آن خاندان سلطنتی و شاهزاده های ثروتمند و در پایین آن طبقات فقیر محروم از امکانات اولیه رفاهی زندگی می کنند و طبقه متوسطه شهری که موتور محرک جوامع توسعه یافته است وضعیت محوری و تثبیت شده ای ندارد. سوال اینجاست آیا این حجم هزینه برای بازسازی تصویر عربستان بیشتر وجه نمایشی دارد یا واقعا موجب توانمندی جامعه جوان در عربستان خواهد شد؟ آیا با ۳۸۰ هزار فرصت شغلی که گفته می شود در عربستان ایجاد خواهد شد حقوق کارگران رعایت خواهد شد یا مانند قطر شاهد نوعی استثمار و تضییع حقوق کارگران به بهای بلند پروازی شاهان عرب خواهیم بود؟
این مسایل دغدغه هایی جدی است که ناظران بین المللی با دقت آنها را تا ۱۰ سال اینده رصد و مشاهده می کنند