احتمال حمله به تاسیسات هستهای ایران: پس لرزه های سقوط دولت بشاراسد
منبع: روزنامه النهار چاپ بیروت
نویسنده : امیر دبیری مهر
در پی تحولات اخیر درخاورمیانه و به ویژه سقوط دولت بشار اسد در سوریه درهفته گذشته برخلاف انچه به نظرمی رسد أوضاع خاورمیانه درحال ارام شدن نیست بلکه زمینه های افزایش تنش ها در سطحی بالاتر فراهم می شود.
از یک سو اسراییل از فردای فراراسد به روسیه حملات خود به سوریه را افزایش داد و حتی بخشی از نیروهای خود را وارد خاک این کشور کرد وازسوی دیگر روزنامه وال استریت ژورنال که اخبار ویژه ای درباره مسایل هسته ای ایران منتشرمی کند درخبری مدعی شد دونالد ترامپ واطرافیان او درحال بررسی طرحی هستند که بر أساس ان تاسیسات هسته ای ایران را مورد حمله قراردهند.
تیم ترامپ براین باور هستند که با اتفاقات یک سال گذشته و کشته شدن رهبران حماس و حزب الله وسقوط حکومت بشار اسد موقعیت ایران درمنطقه تضعیف شده و این فرصت مناسبی است تا به تاسیسات هسته ای ایران ضربه جبران ناپذیر وارد شود.
در سالهای گذشته ایران همواره با اشاره وتکیه بر نیروهای نیابتی خود درعراق وسوریه و لبنان و یمن و فلسطین هشدارداده بود هرگونه اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته ای این کشور با واکنش شدید وغیر قابل باورمواجه خواهد شد وتا امروز این تهدید نقش بازدارنده داشته است اما ظاهرا تحولات اخیر منطقه امریکا را به این نتیجه رسانده که زمان مناسب برای از بین رفتن مهمترین نگرانی واشنگتن فرارسیده
موضع گیری چند روز پیش ایت الله خامنه ای رهبرجمهوری اسلامی درباره تحولات سوریه و تاکید براینکه وضعیت سوریه اینگونه نخواهد ماند ومقاومت اسلامی به روزهای اقتدار خود بازخواهد گشت و ایران نیز همچون گذشته قدرتمند است واجازه نخواهد داد جای پای امریکا و اسراییل درمنطقه محکم شود را می توان دراین چارچوب تحلیل کرد که ازنظررهبر ایران امریکا نباید دچارخطای محاسباتی شود و دست به اقدامی بزند که پیامدهای ویرانگری داشته باشد.
در ماههای اخیر دو اتفاق نگرانی امریکا واروپا از فعالیتهای هسته ای ایران را افزایش داده است اول احتمال تغییردکترین هسته ای ایران با ازمایش قریب الوقوع بمب اتمی بویژه بعد از برخوردهای موشکی ایران واسراییل در ۶ ماه گذشته ودوم قطعنامه شورای حکام اژانس بین المللی انرژی اتمی که دران از غنی سازی ۶۰ درصدی بالغ بر ۱۸۰ کیلو اورانیوم ابراز نگرانی شده و به ایران اولتیماتوم ۶ ماهه داده شده تا به غنی سازی ۲۰ درصدی توافق شده در برجام باز گردد.
با همه این تفاسیر نمی توان تاثیرات منطقه ای و بین المللی حمله احتمالی امریکا به تاسیسات هسته ای ایران را نادیده گرفت واز کنار ان ساده گذشت.
حمله به تاسیسات هستهای ایران میتواند تبعات گسترده وغیر قابل پیش بینی ای داشته باشد از یک سو، این اقدام شاید به کاهش توان هستهای ایران منجر شود اما از سوی دیگر، میتواند تنشهای نظامی را درمنطقه افزایش داده وبه بروز جنگی فراگیر منجرشود. بویژه که برخی از نیروهای اجتماعی در ایران چند ماه است که حکومت را مورد انتقاد قرار داده اند که چرا در پاسخ به تجاوزهوایی اسراییل به ایران عملیات وعده صادق ۳ اجرا نشده است؟ و اقدام احتمالی امریکا واسراییل علیه ایران تردید دراین خصوص را رفع خواهد کرد.در ضمن چنین حملهای میتواند واکنشهای شدید ایران را به دنبال داشته باشد و تهران را به تغییر قطعی دکترین هسته ای خود برای دستیابی به تسلیحات هسته ای سوق دهد.
فراموش نکنیم دولت آمریکا نیز برای حمله احتمالی به تاسیسات هسته ای ایران با موانع و چالشهای متعددی مواجه است که شاید درنهایت اجرای این عملیات را منتفی کند چنانچه در گذشته نیز چند بارامریکا را اقدام نظامی علیه ایران منصرف کرد.
به نظرمی رسد ایالات متحده قصد دارد برای هر اقدامی همکاری جامعه بینالمللی را جلب کرده و برقراری اجماع جهانی بپردازد تا بتواند اثرات منفی ان را کاهش دهد. استفاده از مکانیسم ماشه و بازگشت پرونده هسته ای ایران ذیل فصل هفتم منشورسازمان ملل از جمله این اقدامات است که اجازه اقدامات نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران را می دهد. البته در پایان نباید فراموش کرد اگر ایران نیز احتمال این حمله را بالا ارزیابی کند حتما در چند ماه اینده مجموعه ای از تدابیر دیپلماتیک و نظامی را در دستور کار خود قرار خواهد داد.