بازتاب سقوط دولت بشار اسد درایران
سرگیجی یا عقب نشینی
منبع : روزنامه النهار چاپ بیروت به قلم امیر دبیری مهر
از دو هفته پیش که نیروهای مسلح مخالف بشاراسد با تصرف حلب پیشروی های خود را به سوی دمشق اغاز کردند تنها تا سه روزپیش جمهوری اسلامی بطو کامل ازدولت بشار اسد حمایت می کرد ومقامات رسمی ورسانه های وابسته به حکومت با تروریست خواندن مخالفین اسد مدعی بودند که این شورش نظامی هم بی نتیجه خواهد بود.حتی اخباری مبنی برخروج نیروهای ایرانی ازدمشق را هم تکذیب می کردندوتنها سه روزپیش بود که صداوسیمای ایران با چرخشی محسوس بجای واژه تروریستهای تکفیری برای مخالفین اسد ازواژه مخالفین مسلح استفاده کرد این تغییررویکرد رسانه ای وتبلیغاتی که همزمان با مذاکرات دیپلماتیک وزیر خارجه ایران بود نشان داد لایه تصمیم گیراصلی درتهران متوجه سقوط قریب الوقوع دولت بشار اسد شده ونباید فقط درزمین سوخته بشار اسدبازی کند وباید نیم نگاهی هم به اینده سوریه داشته باشد. در همین حال نیویورک تایمزهم خبرداد که ایران نیروهایش را ازدمشق خارج کرده است .صبح یکشنبه که دمشق به تصرف نیروهای مخالف بشار درامد تهران خیلی زودتر از انچه تصورمی کرد غافلگیرشد وعدم موضع گیری رسمی از جانب مقامات رسمی تا ظهر یکشنبه همین واقعیت را نشان می دهد. برای مثال تنها یک شب قبل از سقوط بشاراسد جواد لاریجانی قایم مقام اسبق وزیرأمورخارجه ایران مدعی شد دولت سوریه سقوط نمی کند و ایران به هرقیمتی از بشاراسد دفاع خواهد کرد پیش بینی غلط جواد لاریجانی برای بسیاری ازایرانیان یاداوراظهارات محسن رضایی فرمانده اسبق سپاه پاسداران بود که ۲۰ سال پیش ودر جنگ امریکا علیه صدام پیش بینی کرده بود امریکا دراین جنگ شکست خواهد خورد؟
در پی رخدادهای اخیر سوریه تعدادی ازنمایندگان مجلس هم انتقاد کرده بودند که ازاتفاقات سوریه بی اطلاع هستند وضروری است جلسه غیر علنی با حضور مقامات سیاسی و نظامی برگزار شود .
اما فعالان سیاسی ورسانه ای ایرانی ازاغاز پیش روی مخالفین مسلح بشار اسد دردوهفته پیش تا الان فعال بوده ومواضع متفاوتی داشتند که می تواند تصویر روشنی ازافکار عمومی ایران نسبت به سقوط بشاراسد ارایه دهد.
فلاحت پیشه رییس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مدعی شد ایران بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار در سوریه هزینه کرده و باید این پول به کشور بازگردد. بهرام پارسایی نماینده سابق مجلس هم این سخنان را تکرارکرد ومدعی شد این مبلغ بدون اجازه مجلس و برخلاف قانون اساسی درسوریه هزینه شده است
سعید جلیلی رقیب مسعود پزشکیان درانتخابات ریاست جمهوری سقوط بشار اسد را نتیجه لحظه‌ای درنگ یا تردید وعافیت‌طلبی دانست .
حمید رسایی، نماینده تندروی مجلس هم با کنایه به طرفداران مذاکره و دیپلماسی در ایران گفت بشار اسد هم می‌خواست به غربی‌ها ثابت کند دنبال جنگ نیست
عطاالله مهاجرانی وزیر اسبق فرهنگ ایران که ساکن لندن است در مطلبی با اشاره به
تجربه سقوط هشت رهبر سیاسی درایران شوروی عراق تونس لیبی مصر یمن و سوریه نوشت : و ما اکثر العبر و اقل الاعتبار.
حسام الدین آشنا مشاورفرهنگی رییس جمهوراسبق ایران هم نوشت همه می‌دانستند در سوریه چه خبر است جز بشار اسد! ظاهرا همه درمورد سوریه با هم هماهنگ کرده بودند؛ فقط ایران در بازی نبود.حالا چه نیرویی می‌تواند در برابرادامه اشغالگری درغزه، سوریه و لبنان ایستادگی کند؟
محمدعلی ابطحی رییس دفترخاتمی رییس جمهور اسبق که چند سال دربیروت ودمشق حضور داشته نوشت با سقوط بشار اسد وتسلط گروه‌های افراطی اسلامگرا برحکومت سوریه حلقه ارتباطی محور مقاومت عملا قطع می‌شود .
صادق زیباکلام استاد منتقددانشگاه نوشت در تمام‌سال‌هایی که جمهوری برای سرپا نگه داشتن بشاراسد تلاش میکرد وبی محابا برایش پول خرج میکردحتی یکبارهم مسئولین ما نپرسیدندرفتار این اسوه مقاومت! با مردمش چگونه است؟
محمدرضا غلامرضا معاون پیشین قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس سپاه هم گفت دولت بشار اسد فریب وعده های دروغ
اعراب، روسیه و ترک‌ها را خورد زیرا اینها به بشار گفته بودند هیچ اتفاقی نمی افتد در حالی که فقط انگلستان چیزی حدود ۵۰۰ میلیون دلار به جبهه النصره کمک کرده او با اعتراف به اینکه ایران از تحولات سوریه غافلگیر شده گفت ما بایداز این اتفاق پیشگیری می‌کردیم
برخی از مخالفالین دولت پزشکیان هم در فضای مجازی انفعال دولت جدید ایران را در سقوط دولت بشار اسد موثر می دانند این ادعا از این جهت کاملا غلط است که درمسایل مربوط به سوریه وعراق وأفغانستان وفلسطین ولبنان تصمیم گیری های اصلی در سپاه پاسداران و زیر نظ رهبرجمهوری اسلامی اتخاذ می شودودولت فقط نقش مجری سیاست ها را دارد
برخی از ایرانیان نیز فارغ از تحلیل های سیاسی بیشتر ازهر چیز نگران اسیب زدن مخالفین مسلح به اماکن مقدس شیعیان درسوریه هستند . تعدادی از ایرانیان قبل از ترک سوریه فیلم هایی از دراین خصوص منتشر کردند .
اما در کنار سناریوی غافلگیری ایران از تحولات سوریه لازم است به سناریوی عقب نشینی هم اشاره ای شود.دریکسال اخیر وبعدازعملیات طوفان الاقصی که درگیریها در خاورمیانه تشدید شد سوریه نقش فعالی علیه اسراییل ایفا نکرد وحتی اخبار حکایت ازاین دارد که همراهی لازم با ایران را دردفاع ازحزب الله وحماس نداشت وحتی ادعا شده درحملات موشکی ایران به اسراییل مزاحمت ایجاد کرده بود.این مسایل باعث شده بود برخی سیاست مداران ایرانی به این نتیجه برسد که دیگر نمی توان روی بشاراسد بعنوان یکی ازستونهای محورمقاومت حساب کرد وتهران باید اماده تغییرات احتمالی درسوریه باشد.موضعی که ظاهرادراین خصوص با روسیه هم توافق شده بود ازاین رو برخی درایران مدعی اند فروپاشی دولت بشار نتیجه خالی کردن پشت اوازجانب تهران ومسکو وچراغ سبز به ترکیه و امریکا و مخالفین داخلی است .
سند این ادعا سخنان سهیل کریمی ازخبرنگاران نزدیک به سپاه قدس است که اعلام کرده از تهران به نیروهای نظامی ایرانی اجازه داده نشده علیه مخالفین مسلح بشاراسد وارد جنگ شوند.
بهر حال عمر سیاسی بشار تمام شد و دوران جدیدی از حیات سیاسی سوریه اغاز شده و باید دید ایران هم مانند دیگران بازیگران چه نقشی در فردای سوریه ایفا خواهد کرد.
