اسلایدر / مهمترین مطالبموسسه مطالعات و بررسی‌های سیاسی و رسانه‌ای اندیشه و قلمیادداشت‌ها و مقالات شخصی

سناریوهای حمله احتمالی اسراییل به ایران

منتشر شده در روزنامه النهار العربی چاپ بیروت به قلم امیر دبیری مهر

بعد از دوبار حمله موشکی ایران به اسراییل در ۱۴ اوریل و ۱ اکتبر امسال مقامات اسراییلی بویژه نتانیاهو نخست وزیر و گالانت وزیرجنگ این ٰرژیم اعلام کردند پاسخ نظامی اسراییل قطعی ومرگبار وغافل گیرکننده و دقیق خواهد بود . اخیرا نتانیاهو در گفتگوی تلفنی با بایدن رییس جمهور امریکا نیز درباره این حمله صحبت کرده و بعد ازان مجوز کابینه امنیتی را هم اخذ کرده است. با این تحولات ناظران بین المللی با این پرسش مهم مواجه هستند که واکنش اسراییل چگونه خواهد بود و چه تبعاتی برای منطقه و جهان خواهد داشت ؟ پاسخ مجدد ایران چگونه خواهد بود؟ ایا بازارهای انرژی را تحت تاثیر قرار خواهد داد؟ و بر انتخابات ریاست جمهوری امریکا چه اثری خواهد گذاشت؟ برای پاسخ به این پرسش ها سه سناریو می تواند تصویر شفاف تری از تحولات اینده پیش روی ما قرار دهد:

 ۱- محتمل ترین و جدی ترین سناریو حمله اسراییل به چند نقطه مشخص تعیین شده نظامی وموشکی و  اطلاعاتی ایران بدون تلفات انسانی است . آمریکا با در نظر گرفتن منافع خود و متحدین خود اعلام کرده  اجازه حمله اسراییل  به مناطق مسکونی و هسته ای و تاسیسات نفتی  را نمی دهد.

در صورت حمله اسراییل در این سطح  دموکراتهای حاکم بر کاخ سفید در امریکا که بیش از هرچیز نگران نتیجه انتخابات ماه نوامبر هستند  بدون تردید برای کنترل و حفظ توزان قوا وارد عمل شده و از تشدید درگیری ها جلوگیری خواهند کرد و دست کم ادامه زد وخوردهای نظامی را به بعد ازانتخابات موکول خواهند کرد. به نظر می رسد این سناریو برای تهران و تل اویو مطلوب است و تاثیر مخربی بر امنیت و بازارهای مالی و انرژی نخواهد داشت و در ذیل آن در غزه و جنوب لبنان نیز اتش بس برقرار خواهد شد یا دست کم از شدت حملات اسراییل کاسته خواهد شد. اما تاریخ به ما نشان داده همیشه تحولات با خوش بینی پیش نمی رود. بنا براین سناریوهای دیگری هم متصور است .

 

۲- سناریوی دوم در صورتی است که حمله اسراییل به ایران تلفات انسانی داشته باشد. می دانیم که تهدیدو

رعب افکنی بخشی از عملیات روانی صهیونیستهاست اما استفاده وزیر جنگ اسراییل از  واژه کشنده یا مرگبار احتمال اجرای این سناریو را بییشتر می کند. منظور از واژه غافلگیر کننده نیز می تواند اجرای اقدامات همزمان تروریستی صهیونیست‌ها و خرابکاری سایبری در داخل ایران باشد . حملات سنگین به نیروهای مقاومت در لبنان و یمن و غزه و منحرف کردن ذهن تصمیم گیران ایران به چند بحران همزمان می تواند حلقه بعدی این سناریو باشد. در صورت اجرای این سناریو پاسخ متقابل وکوبنده ایران قطعی است و  واکنش های  پینگ پنگی ادامه خواهد داشت و درگیری ها به سوی جنگ تمام عیار دو جانبه پیش خواهد رفت که توقف ان نیازمند دخالت شورای امنیت سازمان ملل و قدرتهای بزرگ جهانی است.

 

۳- بدترین و خطرناک ترین سناریو که به نظر می رسد صهیونیستها ان را هدف گذاری کرده اند

پیشبرد درگیری با ایران  به گونه ای است  که آمریکا را هم وارد درگیری و تنش کنند . اسراییل به خوبی می داند که در هماورد نظامی حریف ایران نیست و  فقط با ائتلاف سازی امکان نجات از وضعیت بحرانی کنونی را دارد.

 تل اویو مایل است اقداماتی انجام دهد که ناخواسته کشورهای حاشیه خلیج فارس هم وارد این تنش نظامی شده و امنیت انرژی در خلیج فارس تهدید شده و امریکا و متحدان غربی ان به نفع اسراییل و علیه ایران وارد درگیری شوند و روند تحولات به سوی تغییر ٰرژیم در ایران سوق یابد شبیه انچه در سال ۲۰۰۳ در عراق رخ داد. این سناریو هر چند بسیار بعید است اما ارزوی اصلی اسراییلی هاست که از گفتن اشکار ان هم پرهیز ندارند.

 

۳ مساله مهم که میتواند  موجب تقویت یا تضعیف سناریوهای بالا شود و نباید انها را از نظر دور داشت عبارتند از :

 

‏١اسراییل بدون هماهنگی آمریکا  اقدامی انجام نخواهد داد بنابراین هر حمله ای علیه ایران اقدام مشترک واشنگتن -تل آویو علیه ایران است و مقامات ایرانی نیز به این مساله کاملا اگاه هستند.

‏٢آمریکا خواهان پاسخ محدود اسراییل و ایران به یکدیگر است تا انتخابات آمریکا که روند آن به نفع کاملاهریس است تحت الشعاع قرار نگیرد . دموکراتها به هیج وجه مایل نیستند بخاطر مسایل خاورمیانه کاخ سفید را یکبار دیگر به ترامپ واگذار کنند.

۳-  نتانیاهو بازنده اصلی تحولات آتی خواهد بود زیرا نظم و امنیت منطقه و جهان را با کشتار و جنگ بر هم زده است و اقدامات اشوبگرانه او نه از سر قدرت بلکه از سر استیصال و ضعف است . کشورهای غربی هم به خوبی به این مساله اگاه هستند اما هنوز نتوانستند سیاستی در پیش بگیرند که  هم  اصل حمایت از اسراییل در ان رعایت شود و درعین حال ادم کشی و جنگ افروزی نتانیاهو محکوم و محدود شود.

 

دکتر امیر دبیری‌مهر

امیر دبیری مهر متولد 1356 در تهران، دانش اموخته علوم سیاسی در مقطع دکتری است و از سال 1374 تا کنون در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و رسانه‌ای به پژوهش و تدریس مشغول است. وی تا کنون پژوهش‌ها، مقالات، سخنرانی‌ها و گفتگوهای مطبوعاتی و رادیویی - تلویزیونی متعددی انجام داده است که دسترسی به برخی از آنها از طریق درگاه اینترنتی اندیشکده خرد میسر شده است. ریاست انجمن اندیشه و قلم از جمله مسئولیت‌هایی است که این عضو پیوسته انجمن علوم سیاسی ایران هم اینک عهده‌دار آن است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

5 × 1 =

دکمه بازگشت به بالا