اقتصاد هنر؛ صنعتی که می‌تواند بیش از تولید خودرو درآمدزایی کند
یک فعال اقتصاد هنر معتقد است یک هنرمند در ابتدا به منابع مالی حاصل از خلق اثر هنری فکر نمی‌کند اما این خلاقیت می‌تواند برای وی آورده مالی فراوانی داشته باشد به طوریکه در کشوری صنعتی مثل آلمان تعداد فعالان اقتصاد هنر بیشتر از صنعت خودرو است
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، جواد محرابیان فعال حوزه اقتصاد هنر با حضور در برنامه گفتاورد درباره نگاه اقتصادی ایرانیان به هنر گفت: یکی از مهمترین دلایلی که خانواده ها برای ورود فرزنداشان به حوزه هنر اقبال نشان نمی دهند این است که فکر می‌کنند درآمدزایی در هنر وجود ندارد این در حالی است که در آخرین حراج تهران یک تابلو نقاشی به قیمت ۱۳ میلیارد تومان فروخته شد .
محرابیان با بیان اینکه هر فردی که پا به دنیا می‌گذارد؛ هنری دارد، افزود: در یک نگاه عمیق در سطح جهانی متوجه می‌شویم که اقتصاد هنر هنوز موضوع مورد مداقه در جهان است.
او درباره ارتباط هنر و اخلاق گفت: وقتی هنر جاری می شود اخلاق جاری می شود بنابراین اخلاق با هنر منافاتی ندارد. او در تایید این حرف نقل قولی از همایون خرم و موتزارت کرد. آنها معتقد بودند وقتی احساس خوبی دارند انچه از دنیای اطراف دریافت می کنند را به نُت تبدیل می‌کنند.
این فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران با بیان اینکه در هنر آزادی و رهایی وجود دارد، گفت: کشورها باید بر این مهم واقف باشندکه زمانی که برای هنر سرمایه گذاری می‌کنند در واقع به کاهش بزه و افزایش امنیت کمک می‌کنند چون تجربه ثابت کرده که برای کاهش آسیب‌های اجتماعی از این دست هنر باید جاری و ساری شود. همانطور که جهان بعد از انقلاب صنعتی درمان جامعه را در هنر یافت.
او با بیان اینکه منابع انسانی منابع اصلی هر کشور هستند، خاطرنشان کرد: در کشورهایی مانند کانادا برای رونق اقتصاد هنر و صنایع خلاق و توانایی ایجاد خلاقیت در شهروندان سوله هایی با امکانات صنعتی در نظر گرفته شده است که هر شهروند می‌تواند در بازه زمانی ۶ ماهه به رایگان در آنجا فعالیت کند . خروجی این سیاست‌ها ساخت اوبر(تاکسی های اینترنتی) است.
محرابیان با بیان اینکه برای رونق اقتصاد هنر مجموعه ای از فعالیت‌های دانش بنیان نیز درگیر خواهد بود، گفت: محصولات ملموس و غیرملموس مثل ایده‌ها نیز بخشی دیگر از برنامه‌هایی است که می‌توانند به اقتصاد و شکوفایی هنر کمک کند.
او چهارمین معیار برای رونق اقتصاد هنر را ورود صنعتگرها به حوزه هنر دانست و افزود: در واقع در این بخش ایده ها را به سمت اجرایی شدن پیش می‌بردند.
او در پاسخ به این پرسش که آیا از هنر می‌توان معیشت را سامان داد؟ گفت: فراتر از معیشت با هنر می‌توان کارآفرینی هم کرد. ضمن اینکه خاک ایران پر از ستاره است ولی نیازمند کهکشان است. چرا که تک ستاره‌ها دچار مشکل می‌شوند. در حال حاضر نظام واحدی برای هنرمندها نداریم. در حالیکه باید مثل نظام پزشکی و نظام مهندسی یک تشکل صنفی منسجم وجود داشته باشد.
او با بیان اینکه برای فرهنگ سازی در حوزه اقتصاد هنر باید زمان سپری شود، خاطرنشان کرد: باید بدانیم که یک ثر فاخر هنری ایرانی به راحتی در کریستی با قیمت گزاف فروخته شد.
این معمار با تاکید بر اینکه بازار هنر عاری از سیاست است و برخلاف حوزه‌های دیگر موانع کمتری برای ورود به بازرهای جهانی دارد، تصریح کرد: در این شرایط امکان رشد بیشتری وجود دارد. ضمن اینکه نگاه به هنرمند در جهان متفاوت است. به طور مثال برای دریافت روادید اگر سفارتخانه ای بداند که شما هنرمندید و دو اثر هنری دارید نگاه متفاوتی به شما خواهند داشت.
او با بیان اینکه نیازمند تغییر در باورها هستیم، افزود: اقتصاد هنر در آلمان در سال ۲۰۰۰، ۲۷ هزار یورو درآمدزایی داشه است. در حالیکه این رقم در سال ۲۰۱۰ به ۱۳۷ هزار یورو افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۱ ، ۹۸۴ هزاری نیرو هنرمند در این کشور فعالیت داشتند. همچنین بر اساس آمار در سال ۲۰۱۰ اقتصاد هنر این کشور دو برابر اقتصاد نفت ما بوده است. تعداد فعالان حوزه اقتصاد هنر در کشور صنعتی مثل آلمان بیشتر از فعالان صنعت خودرو بوده است. این آمار نشاندهنده این مهم است که این اقتصاد هنر ، صنعت پیشرویی است.
او با تصریح این نکته که هنرمند در ابتدا به فکر اقتصاد نیست و در ابتدا به خلاقیت و نوآوری فکر می‌کند، گفت: صادرات هنر در چین ، ۱۲۵ میلیارد دلار بوده است و پس از آن امریکا ، سوئد، آلمان، هند، هنگ کنگ و… در این حوزه فعالیت می‌کنند.
یک فعال حوزه اقتصاد هنر باید به اقتصاد خلاق و اقتصاد هنر ورود کنیم و امیدوار باشیم که می‌توانیم از این حوزه بیشتر از نفت پول وارد کشور کنیم.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، جواد محرابیان فعال حوزه اقتصاد هنر با حضور در برنامه گفتاورد رادیو تهران با بیان اینکه در ایران برای هنر ارزش چندانی قائل نیستیم، گفت: گواه این مدعا نیز این است که برای ورودی تخت جمشید تنها ۵۰۰ تومان از گردشگران گرفته می‌شود در حالی که برای بازدید از موزه لوور به علت ارزش‌گذاری زیادی که برای آثار هنری در فرانسه وجود دارد بلیت ورودی این موزه به میزانی است که گاه برای دیدن از آن می‌توان تردید کرد.
محرابیان با اشاره به جهش معماری در ایران همزمان با ورود اسلام گفت: در دوره های مختلف تاریخی ایران در عرصه های مختلف هنری شکوفایی داشته به طوری که در دوره دوم مغول کتابت آغاز می شود ، در دوره تیموریان شاهنامه بایسنقری نوشته می‌شود، دوره صفوی که اصفهان مظهر آن است، مهد هنر است. کاشان، شیراز، کرمان و .. نیز از مانند اصفهان هستند.
او با بیان اینکه ثبت جهانی شدن یک اثر به معنای به کار رفتن نبوغ بشر در آن اثر است، تصریح کرد: برای توریست‌هایی که دلار خرج می‌کنند تجربه استفاده از آثاری که ثبت جهانی شده اند مهم است. به عنوان مثال عمارت منوچهری کاشان بمانند تجربه نوستالژی مهمی برای یک گردشگر خارجی است و ارزش ریالی آن در برابر ارزش تجربه آن برای یک گردشگر مهم نیست.
او با بیان اینکه آثار هنری ایرانی یک خصیصه واحد دارند، گفت: همگی این آثار دارای هویت واحدی هستند. به عنوان مثال کاشی فیروزه کاری شده، تابلوی نستعلیق ایرانی و .. ذاتاً هویت دارند چراکه بومی هستند و از تقلید از دیگر آثار هنری تقلید نشده اند. این آثار در اثر قلیان و حس درونی هنرمندان ایرانی آفریده شده اند.
او در ادامه بر ضرورت کشف استعدادهای هنری در کشور تاکید و خاطرنشان کرد: باید به این مساله توجه داشت که اگر خلاقیت داشته باشی باید به حوزه هنر و دانشکده هنر ورود کنی.
او با بیان اینکه برای درخشیدن تک‌تک ستاره های هنر در کهکشان هنر نیازمند ساختاری واحد در این عرصه هستیم، تصریح کرد: خانه تئاتر، خانه سینما، خانه گرافیک از جمله مظاهر این ساختار هستند . دولت باید فعالتی خود در این حوزه را از رویکرد پوششی صرف فراتر ببرد و حمایت را به گونه ای انجام دهد بتواند برای رونق هنر در جامعه برنامه ریزی کند.
او افزود: در حال حاضر صندوق هنر ۱۰۰ هزار نفر را حمایت مالی کرده است ولی این نقطه شروع است. ورود دولت به حمایت از هنر می تواند در قالب برنامه‌ریزی برای اجرای ۱۰۰ نمایشگاه هنری در جهان نمود کند. مثلا همزمان با جام جهانی هنرمندان در قطر نمایشگاه برگزار کنند.
او همچنین از ضرورت تشکیل اتاق فکر برای هنر گفت و اظهار داشت: در این اتاق باید برای رونق اقتصاد هنر سیاست‌پژوهی بشود. باید به اقتصاد خلاق و اقتصاد هنر ورود کنیم و امیدوار باشیم که می‌توانیم از این حوزه بیشتر از نفت پول وارد کشور کرد.
او پاندمی کرونا را فرصتی برشمرد که توانست بستر تعامل در حوزه هنری جهانی را گسترش دهد. او گفت: برخی از کنسرت های با قیمت مناسب به صورت برخط در ایران برگزار شد که نزدیک به ۱۵۰ هزار بلیت فروخت .
محرابیان با بیان اینکه کرونا ادبیات فرهنگی خاصی را در جهان اجرا کرد، افزود: بستر فضای مجازی کمک شایانی به گسترش هنر در جهان گرده است. به طوری که چندی پیش در حوزه تجسمی فراخوان برای تبلیغ دادیم در یک روز بیش از ۶۰۰ اثر هنری ناب ارسال شد.
او افزود: مدل ذهنی و دید به هنر تغییر کرده است و فضای مجازی هم به آن کمک کرده است. امروزه با کل دنیا می‌توان وارد تعامل شد. دنیای بدون مرز، امکان تهاتر در حوزه هنر را فراهم کرده است.
او افزود: در حال حاضر پلت فرم هایی هستند که اثر هنری را در آن بارگذاری و معرفی می‌کنید، قیمت‌گذاری را هم خود شما انجام می‌دهید و بدون هیچ واسطه ای اثر هنری را می‌فروشید. این پلت‌فرم‌ها تنها برای شما به عنوان بازاریاب فعالیت می‌کنند.
این فعال اقتصاد هنر با بیان اینکه ما در ایران درگنجینه آثار هنری نشستیم ، تصریح کرد: در ایران فضاهای ارزشمند بسیاری برای بازدید وجود دارد. خشت‌های هخامنشی با بیش از دو هزار و ۸۰۰ سال قدمت تنها نمونه ای ازاین میراث فرهنگی است.
این در حالی است که کشوری مثل مالزی توانسته تنها با فرهنگ سازی بیشتر از جمعیت کشور سالانه گردشگر داشته باشد.
او بازار تبریز را نمونه ای از تعامل دولت و شهروندان برای احیای و حفظ میراث فرهنگی دانست و گفت: بازار تبریز در حال از بین رفتن بود . دولت ورود کرد و بلافاصله میراث فرهنگی استادکار و مصالح را رد اختیار مردم قرار داد و شهروندان هم حوزه اجرا را بر عهده گرفتند. این بازار به واسطه مشارکت مردم جایزه آقاخان که یکی از بزرگترین جایزه‌های معماری جهانی است را برد و این بازار سنتی به یکی از پُررونقترین بازارهای ایران تبدیل شده است.
