حسین راغفر: طبقه الیگارشی، بزرگترین مانع تولید در کشور است
به دلیل نابرابری های زیاد، یک طبقه الیگارشی در کشور شکل گرفته است که ثروت های بزرگی به جیب زده اند. ثروت و قدرت دارند و اصلی ترین موانع تولید در کشور هستند چون سفته بازی و سوداگری دارند .
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، حسین راغفر اقتصاددان با حضور در برنامه گفتاورد رادیو تهران با بیان اینکه اقتصاد حاکم بر کشور ما اقتصاد لیبرال نیست، گفت: در دسته بندی های علمی اقتصاد نئولیبرال تداوم تاریخی لیبرالیسم نیست و اتفاقا برخی اوقات این دو ویژگیهای کاملا متضاد دارند. در شاخ افریقا یعنی فقیرترین و ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی که ثروتمندترین کشورها در جهان هستند هر دو نظام اقتصادی لیبرال حاکم است.
این استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا(س) درباره مختصات اقتصاد نئولیبرال گفت: این اقتصاد عموما با فعال کردن مجموعه ای از اصول اقتصادی که با آزادسازی بازار همراه باشد صورت می‌گیرد. گردش سرمایه، کاستن رادیکال از تمهیدات دولت رفاه و حذف حمایت از اقشار آسیب پذیر، خصوصی سازی و برونسپاری خدمات عمومی حتی ارتش و زندان، جایگزینی مالیات صعودی با نزولی، تبدیل هر نوع نیاز بشری به بنگاه سودآوری که بتواند تولید سود کند از وِیژگی های این نوع نظام است.
او به حرکت جامعه ایران در سه دهه پس از جنگ در این فرایند اشاره کرد و گفت: مقررارت زدایی، آزادسازی قیمت ها، خصوصی سازی، آزادسازی تجارت خارجی ، رفع تمامی حمایت های اجتماعی از جمله یارانه به کالاهای اساسی و … همه اینها به نام ارتقاء و کارایی بازار در کشور بوده است. با این هدف که اقتصاد کشور را شکوفا کنند و بنگاه ها خلق شغل کنند . در حالی که دولت ها با روی کار آمدن شعار دفاع از حقوق کارگر ، تحقق عدالت اجتماعی را داشتند ولی در ایران و در هیچ کجای دنیا با این رویکرد این اتفاق نیافتاده است.
او با بیان اینکه در ایران خود را، بری از اجرای اقتصاد نئولیبرال می دانند، تصریح کرد: در این سه دهه به اسم آزادسازی اقتصاد، تمامی این اقدامات صورت گرفته پیامدهای آن امروز در جامعه مشخص است.
این پژوهشگر فقر و رفاه اجتماعی در تفاوت اقتصاد لیبرال و نئولیبرال گفت: رابطه آنها با عدالت اجتماعی و رویکرد آنها به این موضوع تفاوت اصلی این دو نظام است. در نظام نئولیبرال گویی عدالت ستیزی دیده می شود ولی در واقعیت این مقوله ارزشی محسوب نمی شود.
او افزود: تفاوت اساسی آنها این است که نظام نئولیبرال معتقد به تسری قواعدحاکم بر بازار به همه حوزه های حیات اجتماعی و فردی است. در این نظام نیازهای اساسی مردم مثل سلامت و بهداشت بر اساس بنیانهای برابرساز تغییر می‌کند و همه اینها اعم از اخلاقی، انسانی، سیاسی و فرهنگی در قابل کالا و خدمات عرضه می‌کنند. در این نظام بدن انسان به کالا تبدیل می‌شود و رابطه پزشک و بیمار به رابطه عرضه و خرید در خدمات تبدیل می شود و شاهد کالایی شدن همه پدیده های اجتماعی از جمله بدن انسان هستیم.
او افزود: بعد از جنگ در ایران با تغییر سیاست ها شاهد حذف یارانه های مسکن ، بروز مدارس انتفاعی و خصوصی، خودگردانی بیمارستان ها و .. .
راغفر تاکید کرد: آزادی در اقتصاد فقط آزادی در بازار نیست. در این نظام ثروت بیشتر و قدرت نیز بیشتر است. آزادی در عرصه های سیاسی و اجتماعی کم وجود دارد. تشکلهای مدنی، احزاب سیاسی، رسانه های آزاد باید بتوانند رای و نظر گروه های مختلف را اجرا کنند. بخشی از این آزادی از جنس توانمندسازی شهروندان است. ولی این ابعاد در ایران مغفول مانده است و فقط بر آزادی صاحبان سرمایه تاکید شده است.
او عریان ترین چهره اقتصاد نئو لبیرالیسم را مربوط به ایالت متحده آمریکا دانست و افزود: سیاست های بعد از جنگ ۱۹۸۲ تبدیل به یک بسته جهانی شد . این بسته برنامه تعدیل ساختاری در دهه ۷۰ در امریکای لاتین را داشت. دموکراسی شعار این کشورها( شیلی و اوروگوئه) بود. همزمان با اجرای این بسته ها حکومتهای نظامی برای اعمال این سیاست ها و برای حفاظت از سرمایه امریکا در آمریکای لاتین سرکار بودند.
این اقتصاددان با بیان اینکه اراده صاحبان سرمایه در ایران سیاست های اقتصادی را تعیین می کند، گفت: بعد از انقلاب بانک های خصوصی هم به سرمایه داران اضافه شدند. این ها با اختصاصی سازی سرمایه های مردمی به افزایش قدرت و ثروت خود پرداختند.
او با انتقاد از رویکرد کنونی در اقتصاد کشور گفت: این اقدامات در حدی است که حتی طرفداران لیبرالیسم هم امروز جرات حمایت از این خصوصی سازی را ندارند.
او تصریح کرد: به دلیل نابرابری های زیاد، یک طبقه الیگارشی در کشور شکل گرفته است، ثروت های بزرگی به جیب زده اند. ثروت و قدرت دارند و اصلی ترین موانع تولید در کشور هستند چون سفته بازی و سوداگری سود دارند و غیرتولیدی هستند.
او با بیان اینکه این گروه بزرگترین مانع برای ترویج و توسعه تولید در کشور هستند، گفت: بانک های خصوصی غده سرطانی اقتصاد کشور هستند آنها منابع مردم را به ارز و سکه تبدیل کرده و علیه منافع مردم استفاده کرده اند . این منافع همگی به جیب الیگارش ها رفته است.
او درباره نقش دولت در شرایط کنونی گفت: بحث تغییر در شرایط کنونی بدون حاکمیت و دولت امکان پذیر نیست. در عین حالی که نمی‌توان بازار را آزاد بگذاریم باید به قانون اساسی و وظایف دولت در اقتصاد در این قانون برگردیم . در این شرایط است که دولت می تواند از شهروندان پایبندی و وفاداری به دولت و حاکمیت را انتظار داشته باشید.
به گفته او دریافت مالیات نیز بخش مهم دیگری است که باید محقق شود.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبکه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی با شناسه tehraan۳۶۰@ پیدا و همراهی کنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیکیشن ایران صدا دریافت کنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذکر منبع مجاز است.
مشروح این گفتگو را در لینگهای زیر بشنوید
