ایا باید سبک زندگی نسل جدید را پذیرفت یا مقاومت کرد؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، محمدعلی زکریایی جامعه شناس با حضور در برنامه گفتاورد رادیو تهران درباره تغییرات سبک زندگی در جامعه ایرانی گفت: همیشه سبک زندگی در فرهنگهای مختلف مساله ساز بوده اما به مرور زمان جامعه اینگونه تغییرات را میپذیرد.
زکریایی در پاسخ به این پرسش که آیا سبک زندگی ناشی از بحث درونی و نگرشی است؟ گفت: برای درک و پذیرش سبک های زندگی متفاوت فهم دلایل انتخاب این سبک ها مهم است ضمن اینکه جامعه باید تاب آوری لازم را نیز داشته باشد.
او تغییر سبک زندگی را امری دستوری ندانست و افزود: برخی اوقات تغییر سبک زندگی به مرور زمان و بر اساس تغییرات جامعه ممکن حادث میشود.
او با بیان اینکه خرده فرهنگهای مختلف سبک زندگیهای مختلفی دارند، تصریح کرد: در طول تاریخ اصناف و اکناف سبک زندگی خاص خود را داشته اند به طوری که آنها حتی در پوشش و آرایش با یکدیگر فرق دارند و از روی ظاهر میتوان آنها را از هم تمیز داد.
او با بیان اینکه در هیچ جامعه ای همه افراد به یک سبک زندگی نمیکنند، گفت: در هیچ جامعهای خرده فرهنگها نیز یکسان نیست، حتی افراد یک جامعه در بازه های زمانی مختلف در انتخاب رنگ ها هم متفاوت عمل میکنند.
او در پاسخ به این پرسش که آیا نشانههای پوششی حکایت از نوع خاصی از اندیشه دارد و یا تنها یک نوع تقلید از گروه همسالان است، تصریح کرد: اگر درباره یک مساله پوزیتویستی صحبت کنیم می توان یک قاعدهای برای آن در نظر گرفت. ولی در موضوعات جامعه شناختی نمیتوان درباره مسالهای نظر قطعی داد. این رفتارها هم میتواند تقلیدی و گاهی نیز ناشی از موجهایی فرهنگی باشد که در کشور ایجاد شده و بعد از یک مدت هم تمام میشود . به عنوان مثال جوراب نپوشیدن تغییری است که چندسالی است در پوشش ایجاد شده است.
او همچنین به الگوهای پوششی در دوران جنگ اشاره کرد و گفت: در دوره جنگ شلوار خاکی، کتانی، اورکت، موتور هوندا، عطر تیروز در جیب، تسبیح، پیراهن روی شلوار ، شانه و خودکار در جیب و کلاه پیرمردی، پوششی بود که افراد را به سبک زندگی خاصی شبیه سازی می کرد. البته باز هم در خرده فرهنگ ها که به معنای گردان های مختلف است رزمنده ها سبک های متفاوت در گفتار و پوشش داشتند که همان زمان هم برای برخی عجیب و غیر عادی بود.
او درباره نوع مواجهه معقول با تغییر سبک زندگی در جامعه گفت: متاسفانه در این باره در جامعه ما گفتگو صورت نمیگیرد و به طور کلی جامعه در موارد اینچنینی رویکرد منفعلانه دارد که اصلا خوب نیست در عین حال شرایط مقاومت و اعمال زور نیز مناسب نیست و این هر دو ناشی از نبود شناخت جامعه است.
زکریایی در توضیح مرز بین پذیرش و عدم پذیرش تنوع سبک زندگی در جامعه و ضرورت مداخله گفت: جامعه ما امروز از ریل خارج شده است؛ به طوری که در دوره ای در مدارس بسیار سختگیری می شد امروز هم در بخش هایی از جامعه وضعیت اصلا نرمال نیست. به گفته او وقتی وارد لندن می شوید شاخص هایی برای سبک زندگی در این شهر وجود دارد که کاملا مشخص است شما در حال حاضر در لندن هستید اما درجامعه ما معلوم نیست کجا باید موازین و قواعد رعایت شود و کجا امکان گریز از آنها وجود دارد.
این جامعه شناس با تاکید بر ضرورت صیانت از قواعد اجتماعی در جامعه گفت: جامعه اگر خیلی منفعل شود از دست می رود در عین حال اگر سختگیری زیاد هم داشته باشد پایدار نخواهد بود. انفعال و اجبار هر دو خوب نیست. این واضح است که هر جامعه ای از قواعد مشخصی پیروی میکند.
او بر ضرورت آموزش موثر در جامعه تاکید و خاطر نشان کرد: جامعه باید در همه عرصه ها به آموزش توجه کند ولو این آموزش رسمی هم نباشد و در حد یک پوستر باشد. همه نهادها باید در حد امکانات به امر آموزش توجه کنند این رسانه در گذشته در قابل بزرگترهای بود که در محله و خانواده به جوانان تذکر می دادند.
او در عین حال بر ضرورت گسترش ظرفیت جامعه برای فضای نقد به سبک های مختلف زندگی تاکید و خاطر نشان کرد: فردی که به بهانه شرکت در مراسم مذهبی و برای اجرای مناسک مذهبی، حقوق سایر شهروندان را نادیده می گیرد باید نقد شود. و هیچ گروهی مصون از انتقاد نباشد.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبکه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبکههای اجتماعی با شناسه tehraan۳۶۰@ پیدا و همراهی کنید.
همچنین علاقهمندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیکیشن ایران صدا دریافت کنند.