کدام حلقه ایرانی هماورد حلقه در حال شکل گیری در واشنگتن است ؟
بدشانسی حامیان نظامی شدن سیزدهمین دوره ریاست جمهوری در ایران
امیر دبیری مهر
در حالی که کسانی و محافلی و گروههایی زمزمه های ضرورت رییس جمهور شدن یک نظامی در ایران در سال ۱۴۰۰ را مطرح می کنند و معتقدند در ۴۲ سال دوران جمهوری اسلامی؛ نظامیان ریاست بر یک دولت را از نظام طلبکارند و زمان بازپرداخت این طلب ؛ انتخابات دور سیزدهم ریاست جمهوری است اما ظاهرا نحسی عدد سیزده ؛ بالای سر این افراد در حال چرخیدن است . اما منشا این بدبیاری و بدشناسی حامیان رییس جمهور شدن یک نظامی کجاست ؟ ایا فضای افکار عمومی برای پذیرش یک نظامی بعنوان رییس جمهور فراهم نیست ؟ ایا رهبری نظام تمایلی برای سپردن این سمت به نظامی ها ندارد؟ یا مصلحت نظام این را بر نمی تابد .شاید همه اینها درست باشد اما این بار اتفاق در جایی دیگری و به طرز عجیبی و کاملا ناخواسته در حال رقم خوردن است و ان جا واشنگتن است و ریشه در مشورتهایی دارد که این روزها از ذهن و ضمیر استراتژیست های امریکایی به جو بایدن چهل ششمین رییس جمهور امریکا ارایه میشود.
این ادعا نیاز به مقداری توضیح دارد تا سو تفاهم ایجاد نکند. در علوم سیاسی نظریه ای وجود دارد به نام سازه انگاری یا constructivism . براساس این نظریه بر خلاف تصور عموم و بیگانگان با علم و دانش سیاست ، نقش ایده ها و هنجارها در شکل گیری ساختارهای عینی در سیاست بین الملل بسیار بیشتر از عوامل مادی است . برای مثال وقتی ایده ای در ذهن سیاست مداری در شرق اسیا برای اعمال در رابطه با کشورهای امریکای لاتین شکل می گیرد و وارد فرایند تصمیم سازی می شود بطور متقابل و در یک کنش متقابل نطفه ایده هایی را در ذهن سیاست مدار امریکای لاتینی ایجاد می کند و در تقابل و تعامل این دو ایده ، مقدمات شکل گیری واقعیت و عینیت سیاسی در اینده شکل می گیرند. این مفهوم غیر از نظریه سازه انگاری با نظریه ساخت یابی یا ساختار بندی انتونی گیدنز هم قابل فهم و در ک است .
با توجه به بحث فوق می توان گفت وقتی به چیدمان کابینه جو بایدن ۷۹ ساله نگاه می کنیم اتفاق بسیار مهمی در حال وقوع است و ان هم ترکیب جمع و محفلی است که از میان افکار و تجارب و تصمیمات انها و در چارچوب سیاست های کلان ایالات متحده امریکا سیاست های مرتبط با ایران اتخاذ خواهدشد. این افراد عبارتند از :
انتونی بلینکن ۵۹ ساله برای تصدی هجدهمین وزارت امور خارجه امریکا در نظر گرفته شده متولد نیویورک و فارغ التحصیل مدرسه حقوق دانشگاه هارواد که در ۲۰ سال اخیر در بطن سیاست های امریکا بویژه درباره ایران بوده . تفاوت او با پمپو وزیر خارج کنونی امریکا از زمین تا اسمان است .
جک سالیوان ۴۴ ساله برای دبیر شورای امنیت ملی امریکا انتخاب شده استاد مدعو حقوق سیاسی در دانشگاه ییل و علی رغم جوانی؛ سابقه ای فعال در کنشگری سیاسی در حزب دموکرات دارد و باز هم کاملا اشنا با سیاست های امریکا در قبال ایران در ۲۰ سال اخیراست . افکار و نظرات او را مقایسه کنید با جان بولتون .
ویلیام برنز ۶۵ ساله هم برای سازمان سیا انتخاب شده است دکترای روابط بین الملل از دانشگاه اکسفورد دارد .به زبانهای عربی ، روسی و فرانسوی مسلط است و نقش مهمی در مذاکرات پنهان اشکار با ایران در سالهای گذشته داشته است . اگر زمانی مصلحت بود وزیران امور خارجه ایران و دبیران شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی درباره ویژگی های برنز صحبت کنند با ابعاد جالبی از شخصیت این دیپلمات دیپلماتها به قول جان کری اشنا خواهید شد.
این تیم قرار است به ریاست جو بایدن و کاملا هریس در باره ایران تصمیم گیری کند. در دولت بایدن نمی توان نقش معاون اول رییس جمهور را مثل گذشته ارزیابی کرد . خانم هریس ۵۷ ساله و استاد حقوق دانشگاه هاروارد مانند ژنرال های امریکایی نمی اندیشد و دنبال حمله نظامی به ایران و تشدید تحریم ها و ترور های کور نیست . او اگر قصد کشتن داشته باشد با امپول هوا اما مستند به رای قاضی چنین خواهد کرد.
بطور منطقی از ۱۰ روز دیگر نقش تصمیم سازان وزارت خارجه و شورای امنیت ملی امریکا بر خلاف دوران ترامپ درباره ایران بیشتر خواهد شد و این تیم در میان گزینه های پیشنهادی گوناگون موظف به انتخاب و تصمیم گیری است .
جمهوری اسلامی ایران اگر در دوران ترامپ قمارباز و بی منطق و ماجراجو ، باید برای پیشگیری از ضربات امریکایی علیه “امنیت ملی ایران ” با جلو داری نظامیان رجز خوانی و اقدام عملی می کرد اما از ۱۰ روز دیگر در برابر این تیم کارکشته سیاست مدار ، حقوق دان و دیپلمات برای جلوگیری از ضربات انها بر ” منافع ملی ایران ” نیاز به سیاست مداران و نخبگان سیاسی و دیپلماتهای مجرب و رسانه نگاران زبر دست دارد و نظامی ها حداکثر می توانند نقش پشتیبان ایفا کنند و یارای مواجهه با ترفندهای اشکار و پنهان سیاست مداران امریکایی نیستند.
بر این اساس به نظر می رسد چیدمان سیاسی و دیپلماسی و امنیتی در حال شکل گیری در امریکا
؛ سیاست مداران و تصمیم گیران اصلی در ایران را بطور معقول در ماههای اینده به بازاندیشی در سیاست های کشور بویژه در خصوص انتخابات ریاست جمهوری فرا می خواند اما فراموش نکنیم همیشه تصمیمات سیاسی عقلانی بخردانه نیستند و متغیرهای دیگری هم در آن سهیم است .
