۲۰ پیشنهاد برای دوران پسا کرونای حکمرانی
حکمرانی خوب یک وضعیت و موقعیت ذهنی نیست که با تبلیغات و پروپاگاندا و شعار و پوستر و تیزر ایجاد شود . حکمرانی خوب نتیجه تدابیر و تصمیمات درست و منطقی و به موقع عده ای سیاست مدار خوش فکر و فهیم و دور اندیش و میهن دوست است که اگر جلوتر و فراتر از متوسط ملت نمی اندیشند دست کم در طراز متوسط جامعه هستند اما بواسطه اقتدار اکتسابی از ارای مردم صاحب تصمیم و قدرت لازم برای اجرای ان هستند. بحران کرونا درایران بعد از ۵۰ روز توام با دلهره و نگرانی و البته خسارت و تلفات بی سابقه در 20 فروردین به بعد از قله اوج خود فرو کش کرده و به مرور و به شرط رعایت ملاحظات بهداشتی و فاصله اجتماعی به مرور از قالب یک تهدید ملی و منطقه ای و جهانی به یک بیماری خطرناک تقلیل می یابد و گمان می رود تا پایان اردیبهشت از پاندمی به اپیدمی تبدیل خواهد شد اما از اکنون همگان نگران روزهای پساکرونایی هستند بویژه که در حوزه های مختلف ؛ کشور دچار رکود و خسارت و کمبود و ظاهرا تعویق و عقب افتادگی چند ماهه شده است . حکمرانی خوب در این نیست که امروز بنشینیم و به ریش مدیریت ناکارامد کرونا در امریکا و اروپا بخندیم و با غرور و تکبر از کارایی مدیریت خودمانی در تولید ماسک و الکل و توزیع بسته های غذایی در مساجد در کوی و برزن بگوییم و ان را در بوغ و کرنا کنیم زیرا اولا این مساله چندان در اولویت ما نیست و دردی از ما نمی کاهد ثانیا الوده به اغراض غیر اخلاقی و سیاسی است ثالثا خوشتر ان باشد که سر دلبران گفته اید در حدیث دیگران . بلکه حکمرانی خوب در این است که ببینیم دقیقا برای روزهای اینده چه تدابیر و تصمیماتی برای جبران مافات و زیان دیدگی ها داریم . ایا از خرد جمعی بهره خواهیم گرفت ؟ ایا جرات تصمیم گیری های صحیح خواهیم داشت ؟ خلاصه اینکه حاکمیت درک و توان و دغدغه و عقل کافی برای کاستن از رنج ملت در دوران کرونا را دارد یا خیر ؟ با توجه به اینکه مطلع هستم در بخش هایی از حاکمیت هستند معدود افرادی که به حکمرانی خوب می اندیشند و از امروز در صدد تهیه ارایه پیشنهادهایی برای روزهای پسا کرونایی هستند برخی ایده های مطرح در جامعه را به اختصار در این نوشتار فهرست گونه در حوزه های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی وبه زبان بسیار ساده تقدیم می کنم . رویکرد مبنایی این پیشنهادها مبتنی بر چند فرض است .
اول اینکه دولت برای جبران خسارت های دوران کرونا ضرورتی ندارد فقط به مداخلات مالی و پولی مانند بسته های حمایتی و یارانه ایی بسنده کند بلکه مداخله سیاستی واجب تر و موثر تر است .
دوم اینکه فرض بر این است تا پایان اردیبهشت یعنی بعد از سه ماه به شرط ادامه روند کنونی شرایط کشور عادی خواهد شد .
سوم اینکه در اتخاذ و اجرای تصمیمات در کل سیستم و نظام یکپارچگی وجود خواهد داشت .
این پیشنهادها به شرح زیر است :
- معافیت مالیاتی برای صاحبان کسب و کار متضرر از کرونا به مدت سه ماه و دست کم ترکیبی از معافیت و تعویق مالیاتی.
- بخشش قبوض اب و برق و گاز و تلفن مشترکینی که در این سه ماه در حد متعارف مصرف کرده اند و اعلام معافیت انها از پرداخت این هزینه به عنوان پاداش همراهی ملی و همبستگی با حاکمیت در شرایط بحرانی
- تغییر ساعات مجاز فعالیت کسبه و افزایش ان به ۲۴ ساعت در شبانه روز به گونه ای که همه رستوران ها و کافی شاپ ها و محیط های عمومی بتوانند بعد از رفع تهدید کرونا شبانه روز باز بوده و به مردم خدمات بدهند بلکه مقداری از خسارت های این سه ماه جبران شود مانند تجربه از افطار تا سحر در ماه مبارک رمضان
- سینماها و نمایش خانه ها و کنسرت های موسیقی و گالری ها و مسابقات ورزشی با نگاهی مداراگونه در سراسر کشور با افزایش سانس های اجرا و بازدید و نمایش رونق یابد تا مقداری نشاط اجتماعی نبوده ایجاد شود وشادی از دست رفته باز گردد و هنرمندان این بخش ها هم بتوانند روی چرخ فعالیت قرار گیرند.
- دانشگاهها و موسسات اموزش عالی غیر انتقاعی ( درواقع انتقاعی ) و در راس انها دانشگاه ازاد اسلامی دست کم نیمی از شهریه دانشجویان را در این ترم عودت دهد زیرا به جهت تعطیلات هزینه ای متقبل نشده اند.
- ایام کرونا فرصت بی مانندی برای اموزش های مجازی در نظام اموزش و پرورش و اموزش عالی بود باید از این تجربه به نحو حداکثری استفاده شود تا حضور فیزیکی دانش اموزان و دانشجویان کاهش یابد و جز به ضرورت و اختیار نباشد این مهم نیازمند یک بازنگری جدی در نحوه نظام اموزشی است مثلا ساعات اجباری و الزامی حضور دانش اموزان و ودانشجویان می تواند به نصف کاهش یابد.
- هیچ وقت و هیچ زمانی نیاز به دولت الکترونیک و در راس انها بانکداری مجازی به این میزان احساس نشده بود و با یک عزم ملی باید موانع ان رفع شود . تا نظام اداری پس از این نه بعنوان یک انتخاب بلکه بعنوان یک الزام و تکلیف موظف به ارایه خدمت به مردم بدون حضور فیزیکی انهاباشد .
- سالهاست از دور کاری و برون سپاری در کشور سخن گفته می شود این دوران کرونایی نشان داد می توان از این شیوه برای تمشیت امور استفاده کرد و اسمان هم به زمین نمی اید و خدمات بهتری هم ارایه خواهد شد.
- در دوره کرونا نظام تصمیم گیری کشورعلی رغم معذوریت ها و فشارها در حوزه هایی جرات تصمیم گیری داشت مانندتعطیلی مساجد و نماز های جمعه و اماکن زیارتی با هدف صیانت از نفوس مردم که از نظر جرات تصمیم گیری مبتنی بر منافع ملی تجربه بی مانندی بود اما درحوز ه هایی نتوانست به تصمیم برسد مانند رفع فیلترینگ از شبکه های مجازی در زمانی که مردم دعوت به ماندن در خانه ها می شدند و اطلاع رسانی مهمترین اقدام اگاهی بخش بود. در دوران پسا کرونا باید در نحوه و سازوکارهای تصمیم گیری در این حوزه ها تجدید نظر شود تا قوه عاقله نظام در بزنگاه قفل نشود و کسانی با محافظه کاری و کوته نظری برای هشتاد میلیون نفر تصمیم گیری نکنند و پاسخگو هم نباشند.
- پیشنهاد اعلام تعطیلی عمومی یک هفته ای یا ده روزه برای سفر باید عملی شود تا بخش های حمل و نقل و هتلداری و پذیرایی بتوانند جان دوباره ای بگیرند و بخشی از زیان هایشان جبران شود .
- در حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل فرصت مناسبی است تا در پرداخت هایی دولت به سازمان های بین المللی تجدید نظر شود. وقتی در شرایط بحرانی نتوانیم به هر علت از جمله حق وتوی امریکا از کمک های بانک جهانی یا صندوق بین المللی پول استفاده کنیم چه ضرورتی دارد سالانه میلیون ها دلار حق عضویت به انها بدهیم .بررسی نوعی همراهی و همدلی دولتها نیز با مردم ایران در این مدت ضروری است .
- دوران پسا کرونا فرصت بی نظیری برای تجدید نظر در سازمان اداری و نهادی و چینش نهادها و سازمان هاست . واقعیت این است که بسیاری از نهادها در کشور به تدریج و به اقتضای زمان شکل گرفته اند و در حال حاضر و مبتنی بر تجربه بود و نبودشان فرقی نمی کند .چنانچه در این سه ماه که تعطیل یا نیمه تعطیل بودند هیچ مشکلی برای کشور ایجاد نشد بهتر است با یک بررسی جامع به کوچک سازی ساختار دولتی و حاکمیتی اقدام شود هر چند این تصمیم با مخالفت جدی کسانی مواجه خواهد شد که سالهاست بر سر این سفره های چرب و شیرین ارتزاق می کنند و احتمالا برای پهن ماندن سفره شان به همه مقدسات متوسل خواهند شد.
- بررسی کارامدی عملکرد نهادهایی که در این دوران مسئولیت کاستن از رنج مردم داشتند ضروری است . انهایی که موثر و کارامد بودند و همراه مردم بودند مانند نیروهای مسلح باید تشویق و حمایت شوند و انهایی که کارامد و موثر نبودند باید مواخذه شوند که سر بزنگاه کاری از دستشان بر نیامده است .
- تا کنون حدود ۵ هزار ایرانی بر اثر کرونا جان باختند . و در این بحران و تاکنون فرصت همدردی با حدود ۱۰۰ هزار از خانواده های درجه یک و دو انها فراهم نشده است باید در دوران پسا کرونا برای همدردی با انها و جبران آلام انها کاری کرد.
- قوه قضاییه باید با کسانی که در این اوضاع و احوال در کاستن از رنج و درد مردم تعلل و کوتاهی کردند و انانی که احیانا با سود جویی نامشروع از این نمد برای خود کلاهی دوختند با اقتدار برخورد و گزارش ان را به مردم ارایه دهد تا درس عبرتی برای وسوسه شدگان باشد و بدانند خیانت ملی فقط جاسوسی نیست از پشت به مردم خنجر زدن در شرایط بحرانی به مراتب از جاسوسی زشت تر است . احتکار دارو و ماسک مورد نیاز مردم به مراتب غیر اخلاقی تر و خائنانه تر از جاسوسی از تاسیسات هسته ای و فروش اطلاعات سری کشور است و مجازات سنگین تری می خواهد هر چند شاید در قانون مجازات پیش بینی نشده باشد.
- جا دارد برای تقدیر شایسته از پیشگامان مبارزه با کرونا و ایثارگران حوزه سلامت جامعه یعنی پزشکان و پرستاران و کادر درمانی تصمیمات متنوع مادی و معنوی اتخاذ شود .
- ایجاد کمپین اجتمای بخشش اجاره بهای واحدهای مسکونی و تجاری از ۱۰ تا ۱۰۰ درصد با هدف اعلام همبستگی اجتماعی و دستگیری مردم از همدیگر . می دانم بسیاری از موجران از درامد های واحد های استیجاری خود ارتزاق می کنند اما این را هم می دانم که با دست کشیدن انها از همه یا مقداری از درامدهای اینچنینی دچار عسرت نمی شوند بلکه به مصداق تو نیکی می کن و در دجله انداز از فواید این بخشش بهره مند خواهند شد.
- ایجاد کمپین همیاری مالی به نیازمندان از جانب ثروت مندان بویژه سلبریتی ها و ورزشکاران و هنرمندان با ارایه عدد و رقم و ایجاد رقابتی سازنده در این بخش که البته درسطح محدودی شروع شده اما باید فراگیر شود.
- جامعه ایرانی بدون تردید دچار سطحی از افسردگی و غم زدگی و ناراحتی در سطحی فراگیر است باید برای ایجاد نشاط اجتماعی تدابیر ویژه ای داشت . به گونه ای که فشارهای روانی دوران کرونا کاهش یابد . پیشنهاد می شود تعطیلات عمومی در پایان ماه مبارک رمضان اغاز شود و همه برنامه های حقیقتا شادی افزا در این دوران در کشور اجرا شود.
- ایجاد کمپین هایی برای حمایت نقدی و پولی از دست فروشان و مشاغلی که بطور اساسی در روزگار کرونایی اسیب دیدند. حمایت های دولت از این اقشار حتما خوب و مفید است اما کافی نیست واقعا درد این اقشار نجیب و شریف با این دو سه میلیون تومان های دولت درمان نمی یابد اما با مشارکت فعال مردم اولا از نظر روانی و روحی ارامش می یابند ثانیا از مادی هم حمایت خواهند شد . بارها نوشته ام هموطنان دست فروش ما از شریف ترین و عزیز ترین و با غیر ت ترین و در عین حال مظلوم ترین اقشار اجتماعی هستند که حاضرند برای کسب حلال غرور خود را زیر پا گذارند اما شرافت خود را نفروشند.
به این فهرست می توان و باید موارد دیگری هم افزود . صاحب نظران و دلسوزان فعال در فضای مجازی این وظیفه مهم را بر عهده دارند تا بتوانیم در دوران پسا کرونا برای زندگی بهتر انگیزه و اراده و برنامه داشته باشیم .
