سوریه : میدان جدید رویارویی ایران واسراییل
منبع روزنامه النهار جاپ بیروت به قلم امیر دبیری مهر
از۱۴ سال پیش یعنی سال ۲۰۱۱ که بهار عربی اغازشدهمه حکومتهای غیر دموکراتیک عرب نگران فروپاشی شدند. تونس ومصرو لیبی نخستین قربانیان این موج اعتراضی مردمی بودند اما سوریه با وجود اعتراضات مردمی علیه بشار اسد به دو دلیل پابرجا ماند. یکی شورش نظامی تروریستهای تکفیری بویژه داعش در سوریه که موجب نگرانی جهانی ازسرنوشت سوریه ایجاد کرد ودوم حمایت تمام قد ایران و روسیه از دولت بشار اسد .
در ۶ سال جنگ بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷روسیه با نیروی هوایی و ایران در زمین وارد یک جنگ تمام عیار با مخالفین بشار اسد اعم از داعش و جبهه النصره و احرار الشام و ارتش ازاد سوریه شدند و سرانجام در سال ۲۰۱۷ مخالفین بشار اسد ازسرزمین هایی که اشغال کرده بودند عقب نشینی کردند ارامش نسبی به این سرزمین بازگشت .دران سالها حزب الله لبنان هم بعنوان متحد ایران در مبارزه با داعش نقش موثری درحمایت ازسوریه ایفا کرد.
دراین ۶ سال دوهزارنفر از نیروهای ایرانی در سوریه تحت عنوان مدافعین حرم به شهادت رسیدند و به گفته یک نماینده سابق درمجلس ایران بالغ بر ۳۰ میلیارد دلار درسوریه هزینه کرد. هر چند جمهوری اسلامی می گوید حمایت از جبهه مقاومت در راستای امنیت و منافع ملی ایران است اما بخشی از جامعه ایران با این سیاست مخالف هستند و معتقدند دولت ایران نباید برای حفظ بشاراسد هزینه مالی و انسانی کند.
اما در هفته گذشته وبلافاصله پس ازاتش بس بین حزب الله واسراییل وکاهش حملات به غزه بطورغیر منتظره ای مخالفین بشار اسد و این بار تحت عنوان هیات تحریر شام به حلب حمله کرده و این شهراستراتژیک در شمال سوریه را تصرف کردند و درگیری بین نیروهای ارتش سوریه با کمک نیروهای روسیه با شورشی های مسلح ادامه دارد و هر دو طرف مدعی پیشروی هستند!
موضع گیری نتانیاهو بعد ازاتش بس با حزب الله مبنی بر اینکه تل اویو ازاین بعد بیشتر روی ایران متمرکز خواهد شد این سناریو را تقویت کرده که اسراییل بعد از ضربات سنگین به حماس و حزب الله و کشتن رهبران اصلی این حلقه های مقاومت این بارسوریه ر ا هدف قرار داده تا مهمترین و سومین حلقه مقاومت را نیز تضعیف یا از بین ببرد. بر همین اساس همزمان با موضع گیری مقامات سپاه پاسداران مبنی برحمایت تمام قد ازبشار اسدعباس عراقچی هم در سفر به دمشق همین موضع را رسما به بشاراسد ابلاغ کرد .همچنین ایران به امریکا هم پیام داده که تحولات یک سال اخیر در منطقه هیچ تغییری در موضع ایران دردفاع از بشاراسد ایجاد نکرده است .اما اسراییل تنها مظنون شورش اخیر درسوریه نیست ترکیه هم متهم است که شورشی ها با حمایت انکارا تجهیز وتحریک شده اند. کارشناسان معتقدند اردوغان با سیاست احیای امپراتوری عثمانی می خواهد دولت همسو وحتی وابسته به خود درسوریه حاکم باشد و بویژه مناطق کردنشین سوریه حیات خلوت ترکیه شود. سفرعباس عراقچی به انکارا نیز درهمین چارچوب تحلیل می شود اما موضع گیری وزیرخارجه ترکیه مبنی بر اینکه تحولات سوریه ریشه در نارضایتی داخلی دارد نشان داد اختلاف ایران و ترکیه درباره سوریه به زودی حل نمی شود.
بنابراین ایران درقبال تحولات اخیر سوریه و درحمایت از بشار اسد فقط یک متحد اصلی دارد وآن هم روسیه است اما روسیه سال ۲۰۲۴ با سال ۲۰۱۱ به کلی متفاوت است . روسیه الان درگیرجنگ اوکراین و منازعه دیپلماتیک واقتصادی با اروپا وامریکاست و سوریه نمی تواند اولویت اول ان باشد. بنابر این درناارامی های جدید سوریه بشار اسد فقط می تواند روی ایران حساب باز کند ایرانی که به بعد از اتفاقات یکسال گذشته و تضعیف حماس و حزب الله چند سال زمان برای بازسازی متحدین خود نیاز دارد . در نتیجه می توان گفت با توجه به تنش های نظامی چند ماه اخیر بین ایران واسراییل درصورتی که ایران بر اساس مواضع علنی مجددا حضو پررنگی درسوریه برای حمایت از بشار اسد داشته باشد همزمان باید با ترویست های تکفیری و صهیونیستها وارد جنگ نظامی همه جانبه شود و با توجه به ابعاد این رویارویی و بازیگران پنهان و اشکار ان بعید است این منازعه به زودی پایان یابد.فراموش نکنیم تا دو ماه دیگر فردی در کاخ سفید به قدرت می رسد که سرسختانه مخالف سیاستهای ایران است و این عوامل روند تحولات سوریه را پیچیده تر می کند.
